15 Aralık 2024, Pazar
Yeni Yazılar

Özel Sigorta Hukuku

Ülkemizde özel sigortacılık faaliyetleri bağımsız sigorta şirketleri tarafından yürütülmektedir. Bu şirketlerin kuruluş şartlan ve bağlı oldukları hükümler, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu ile düzenlenmiştir. Buna karşılık, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda ise, sigorta hukukunun genel hükümlerinin yanı sıra zarar sigortaları (mal ve sorumluluk sigortalan) ile can sigortaları (hayat, kaza, hastalık ve sağlık sigortaları) düzenleme konusu yapılmıştır. Kanundaki bu düzenlemelerin dışında, her sigorta dalı için ayrıca hazırlanan ve Bakanlığın onayıyla yürürlüğe giren sigorta genel şartlan da, sigorta ilişkisinin geçerli olduğu kuralları belirlemektedir. Sigorta genel

şartlarının kanunun emredici hükümlerine aykırı olmaması gerektiği gibi, bu şartlar, tarafların hak ve borçlarının tespitinde büyük önem taşımaktadır .

Özel sigorta, münferit kişilerin özel çıkarlarının çeşitli tehlikelere karşı güvence altına alınması için kendi istekleriyle meydana getirdikleri bir riziko teminatıdır. Sigorta uygulamasına bakıldığında özel sigorta niteliği taşıyan yüzlerce sigorta türü ile karşılaşılır. Örneğin, yangın sigortası, su baskınına karşı sigorta, deprem sigortası, makine sigortası, cam kırılmasına karşı sigorta, hırsızlık sigortası, savaş sigortası, doğal afet sigortası, doluya ve haşereye karşı sigorta bunlardan birkaçıdır. Özel sigorta kapsamına giren bu sigorta türlerini çeşitli açılardan tasnif etmek mümkündür. Özel sigorta türleri, öncelikle eski Türk Ticaret Kanunu’ndan kalma bir alışkanlıkla kara ve deniz sigortaları olmak üzere iki ana gruba aynin:, daha sonra çeşitli açılardan alt gruplar oluşturulur10.

Özel sigorta türlerinin sınıflandırılmasına geçmeden önce, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda yapılan yeni tasnif şeklinden bahsetmekte yarar vardır. Gerçekten yeni Kanunun “Sigorta Türlerine İlişkin Özel Hükümler” başlığını taşıyan ikinci kısmında, sigorta türleri “Zarar Sigortalan” ve “Can Sigortalan” olmak üzere ikiye ayrılmıştır. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’ndaki sınıflandırmaya göre zarar sigortaları, “mal sigortalan” ile “sorumluluk sigortalarından oluşurken, can sigortalan, “hayat sigortası”, “kaza sigortası” ve “hastalık ve sağlık sigortası” olmak üzere üçe ayrılmaktadır. Kanaatimizce kanundaki bu sınıflandırma şekli yerinde olmamıştır. Zira zarar sigortalarının karşısına can sigortalan değil doktrinde yerleşik şekilde kullanılan meblağ sigortalan teriminin konulması gerekirdi.

Cevapla